بررسی میزان ترسیب کربن در گونه‌های گیاهی مستقر در فضای سبز
بررسی میزان ترسیب کربن در گونه‌های گیاهی مستقر در فضای سبز (مطالعه موردی: مجتمع صنعتی و معدنی چادرملو)
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران.
2 مدیر پشتیبانی و زیرساخت، مجتمع صنعتی و معدنی چادرملو، اردکان، ایران.
3 مشاور فضای سبز، مجتمع صنعتی و معدنی چادرملو، اردکان، ایران.
4 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران.
5 دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران.
6 دانشجوی کارشناسی، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران.
10.22059/JNE.2023.360364.2567
چکیده
یکی از چالش‌های مهم در توسعه پایدار، افزایش گازهای گلخانه‌ای به ویژه دی‌اکسیدکربن در اتمسفر و متعاقبا افزایش دمای زمین و تغییر اقلیم می‌باشد. ترسیب کربن توسط گیاهان یک راهکار عملی برای کاهش غلظت دی‌اکسیدکربن در اتمسفر می‌باشد. طی فرآیند فتوسنتز، دی‌اکسیدکربن اتمسفر جذب و به صورت کربن آلی ذخیره می‌شود. این مطالعه با هدف اندازه‌گیری قابلیت ترسیب دی‌اکسیدکربن توسط شش گونه گیاهی (خرما، زیتون، خرزهره، اکالیپتوس، کاج و تاغ) که در مجتمع صنعتی و معدنی چادرملو اردکان کشت شده‌اند، انجام شد. در بخش خاک، مطالعه‌ای به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی انجام و میزان ترسیب کربن در هفت کاربری (منطقه شاهد و شش گیاه) و دو عمق (25-0 و cm 50-25) اندازه‌گیری شد. نتایج آنالیز واریانس نشان داد که اثر کاربری، عمق و برهمکنش آن‌ها بر میزان ترسیب معنی‌دار بود (05/0 > p). نتایج نشان داد که ترسیب کربن در عمق cm25-0 به طور معنی‌داری بیش از عمق cm 50-25 بود و همه گیاهان به طور معنی‌داری نسبت به منطقه شاهد، ترسیب کربن بیشتری داشتند. کاج بیشترین میزان ترسیب در بخش خاک (ton.h-1 59/24 دی‌اکسیدکربن) را داشت که به طور معنی‌داری بیش از سایر گیاهان بود. میزان ترسیب کربن در لاشبرگ، ریشه و اندام هوایی شش گیاه در قالب طرح بلوک کامل تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. بیشترین میزان ترسیب در لاشبرگ، ریشه و اندام هوایی به ترتیب در خرزهره، کاج و خرما (به ترتیب 31، 32/23 و ton.h-1 75/78 دی‌اکسیدکربن) مشاهده شد. کمترین میزان ترسیب کربن در لاشبرگ، ریشه و اندام هوایی در تاغ (به ترتیب 23/1، 94/1 و ton.h-1 6/19 دی‌اکسیدکربن) مشاهده شد. نتایج نشان داد که بیشترین مقدار کل ترسیب کربن در بخش‌های خاک، لاشبرگ ریشه و اندام هوایی در کاج (ton.h-1 39/161) نسبت به سایر گیاهان به طور معنی‌داری بیشتر بود. کمترین مقدار کل ترسیب کربن در تاغ (ton.h-1 3/52) مشاهده شد. با توجه به نتایج این مطالعه، از بین گیاهان مورد بررسی، کاج بالاترین توان ترسیب دی‌اکسیدکربن را داشته و به عنوان گیاه مناسب برای کشت در فضای سبز مناطق مشابه توصیه می‌گردد. به نظر می‌رسد با انتخاب گیاهان سازگار با شرایط اقلیمی، خاکی و آب منطقه، ضمن ایجاد فضای سبز مناسب، بتوان غلظت دی‌اکسیدکربن در اتمسفر را کاهش و باعث بهبود کیفیت هوا شد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Investigating the amount of carbon sequestration in plant species located in the green space (case study: Chadormalu Mining and Industrial Company)
نویسندگان [English]
- Mostafa Shirmardi 1
- Behrouz Tavakoli 2
- Mostafa Mirabzadeh Ardakani 3
- Zahra Rahmati Ahmadabad 4
- Neda Hemmat 5
- Mohammad Hasan Kargar shouroki 4
- Matin Ehsani Ardakani 6
1 Associate Professor, Department of Horticultural Sciences, Faculty of Agriculture & Natural Resources, Ardakan University, Ardakan, Iran
2 Support and infrastructure manager, Chadormalu Mining and Industrial Complex, Ardakan, Iran.
3 Green space consultant, Chadormalu Mining and Industrial Complex, Ardakan, Iran.
4 M.Sc. Graduate, Department of Horticultural Sciences, Faculty of Agriculture & Natural Resources, Ardakan University, Ardakan, Iran.
5 M.Sc. Student, Department of Horticultural Sciences, Faculty of Agriculture & Natural Resources, Ardakan University, Ardakan, Iran.
6 Bachelor Student, Department of Horticultural Sciences, Faculty of Agriculture & Natural Resources, Ardakan University, Ardakan, Iran.
