6 مشکل اصلی محیط زیست ایران
6 مشکل اصلی محیط زیست ایران
«این رتبه بندی یکی به لحاظ فوری بودن و دیگری به لحاظ اثر بخشی مستقیم روی انسانهاست؛ یعنی عوارض و آثاری که مستقیم روی زندگی افراد و کیفیت زندگی آنها، طول عمر و سلامتشان خود را نشان میدهد. بر این اساس مهمترین معضل که در رتبه اول و دوم قرار دارد به نظر من آلودگی هوا و ریزگردها است. آلودگی هوا هم دو جنبه دارد؛ یکی آلودگی ناشی از فعالیتهای خودروها و منابع ساکن مثل نیروگاهها و صنایع که شهرهای بزرگ را در بر میگیرد و دیگری هم گرد و غبار است که متاسفانه این موضوع ریزگردها را به صورت جدی تجربه کردهو تا ۲۳ استان کشور را تحت تاثیر قرار داده است.
در شهرهای بزرگ آلودگی هوا بر حدود ۳۵ تا ۴۰ میلیون نفر تاثیر میگذارد. گرد و غبار هم همینطور است و جمعیت بسیار زیادی از کشورمان به خصوص در استانهای جنوبی و غربی را تحت تاثیر قرار میدهد. البته این موضوع در یکی دو سال اخیر مقداری کمتر شده و ترمیم پیدا کرده است.
رتبه بعدی و سوم هم که خیلی وضعیت بدی را به وجود آورده، بحران دریاچه ارومیه است و آثار خشک شدن آن و عوارضی که برای تمام شهرهای اطراف و کشاورزی و مردم و زندگیشان به طور مستقیم به وجود آورده است. همین طور در همین رتبه باید نام تمام تالابهای کشور را هم اضافه کنم؛ یعنی میتوانیم برای ارومیه یک رتبه جدا لحاظ کنیم و در کنارش برای هامون، بختگان، پریشان و ۴۵ تالاب دیگر کشور که به دلیل سوءمدیریت منابع آب و فقدان آن دچار آسیب های جدی شدهاند.
رتبه چهارم نیز از مساله آلودگی آب است یعنی علاوه بر اینکه تالابها در حال خشک شدن است، منابع آب موجود هم از جمله سفرههای آب زیرزمینی و رودخانهها بسیار آلودهاند.
رتبه بعدی و پنجم هم الگوی غلط مصرف انرژی در کشور است؛ یعنی انرژی که ما در کشور در حال مصرف آن هستیم در شکل خوب در مقایسه با کشورهای همسطح خودمان ۵ برابر و در مقایسه با کشورهای که خیلی انرژی را خوب مدیریت میکنند تا ۲۰ برابر بیشتر است. الگوی بسیار نادرستی در کشور ما در این زمینه وجود دارد که همین منشا بسیاری از آلودگیها و گازهای گلخانهای و ضربه به اقتصاد ملی شده است. بحث الگ
رتبه بعدی و ششم که باز هم خیلی اهمیت دارد و مورد توجه است، بحث تنوع زیستی کشور است. شاخصها و استانداردهای جهانی میگوید تنوع زیستی گیاهی و جانوری بین ده تا هزار برابر بیشتر از سرعت طبیعی خودش در حال از بین رفتن است. با نظر به این شاخصها ما در ایران ارزیابیمان این است که جزو روندهای سریعتر هستیم که دلیل آن خشکسالی، رشد زیاد جمعیت، مداخلات بسیار گسترده در زیستگاهها از جمله راهها، ساختمان و تخریب و همینطور شکار بیرویه که در این سالها کاملا افسار گسیخته شده بود».
اینجاست که از یک سو، ناچاریم اولویت بندی صورت گرفته را بپذیریم و به این حقیقت تلخ گردن بنهیم که اولویت ششم برای پاسداشت از میراث بر جای مانده از دوران پیش از ظهور انسان بر کره خاکی در اوضاع آشفته زیست محیطی کشورمان مناسب است و از سوی دیگر، امیدوار باشیم که همه این اولویتها با هم به پیش برده شوند، چراکه در غیر این صورت باید از برنامهٔ رها کردن «مهمی» برای دستیابی به یک «اهم» و یا رسیدن به «بدی» برای نرسیدن به یک «بدتر» سخن بگوییم، نه اولویت بندی برای حاصل آمدن بیشترین منافع.
منبع:تابناک